Trí tuệ nhân tạo (AI) đang tiếp tục là một trong những lĩnh vực công nghệ phát triển nhanh chóng và có sức ảnh hưởng sâu rộng nhất hiện nay. Chỉ trong những tháng đầu năm 2025, chúng ta đã chứng kiến hàng loạt bước tiến đáng kể, từ việc nâng cao khả năng của các mô hình AI đến việc mở rộng ứng dụng trong nhiều lĩnh vực đời sống. Bài viết này sẽ điểm qua những cập nhật và xu hướng nổi bật gần đây trong thế giới AI.
1. Mô hình AI thông minh và đa năng hơn
Các mô hình AI nền tảng đang ngày càng trở nên tinh vi, không chỉ xử lý thông tin mà còn có khả năng suy luận và hành động phức tạp hơn.
- Khả năng lập luận và Agentic AI: Một xu hướng rõ rệt là sự phát triển của AI có khả năng lý luận độc lập và thực hiện các nhiệm vụ phức tạp. NVIDIA gần đây đã ra mắt dòng mô hình Llama Nemotron (tháng 3/2025), được thiết kế để các nhà phát triển xây dựng các “AI agent” (nhân sự AI) có thể làm việc độc lập hoặc phối hợp để giải quyết vấn đề.
- AI đa phương thức (multimodal AI): Khả năng xử lý đồng thời nhiều loại dữ liệu (văn bản, hình ảnh, âm thanh, video) đang được cải thiện mạnh mẽ. Google đã giới thiệu Gemini 2.5 Pro (cập nhật tháng 3-4/2025), được xem là mô hình AI đa phương thức mạnh mẽ nhất của họ tính đến hiện tại, giúp AI hiểu ngữ cảnh và tương tác tự nhiên hơn.
- AI cho robot (AI for robotics): AI đang thực sự bước vào thế giới vật lý. Google DeepMind ra mắt Gemini Robotics (tháng 3/2025), các mô hình chuyên biệt giúp robot hiểu không gian 3D, thực hiện các hành động phức tạp và tương tác qua ngôn ngữ tự nhiên. NVIDIA cũng đẩy mạnh mảng này với nền tảng Isaac GR00T cho robot hình người (humanoid).
- Mô hình mở (open model): Song song với các mô hình thương mại, cộng đồng mã nguồn mở cũng đang đóng góp rất tích cực vào các mô hình AI. Google phát hành Gemma 3 (tháng 3/2025), một mô hình mở hiệu năng cao, giúp nhiều nhà phát triển tiếp cận công nghệ AI tiên tiến hơn.
2. Phát triển phần cứng AI
Sự tiến bộ của AI không thể tách rời khỏi nền tảng phần cứng ngày càng mạnh mẽ.
- Chip thế hệ mới: Cuộc đua về chip AI vẫn đang rất nóng. NVIDIA công bố lộ trình với kiến trúc Blackwell Ultra (dự kiến nửa sau 2025) và Rubin (cuối 2026). Intel cũng tái khẳng định vị thế với dòng chip tăng tốc Gaudi 3 và các cải tiến cho AI trên máy tính cá nhân (AI PC) tại sự kiện Intel Vision 2025 (tháng 4/2025).
- Silicon chuyên dụng (custom silicon): Nhu cầu về chip ASIC (Application-Specific Integrated Circuit) – chip được thiết kế riêng cho các tác vụ AI cụ thể – đang tăng lên, hứa hẹn về hiệu năng và tính hiệu quả năng lượng, tối ưu hơn cho một số ứng dụng cụ thể.
- Hiệu năng và tính hiệu quả: Các báo cáo gần đây (như AI Index 2025 của Stanford) cho thấy hiệu năng xử lý của phần cứng AI tiếp tục tăng trưởng ấn tượng qua mỗi năm, trong khi chi phí giảm và hiệu quả sử dụng năng lượng được cải thiện.
- Các hướng mới: Nghiên cứu cơ bản cũng có những bước tiến, ví dụ như việc các nhà khoa học tại NUS (Singapore) chứng minh khả năng dùng transistor thông thường để mô phỏng hoạt động của neuron và synapse, mở ra hướng đi tiềm năng cho máy tính mô phỏng não bộ.
3. Ứng dụng AI mở rộng
AI đang ngày càng chứng tỏ giá trị thực tiễn trong nhiều ngành nghề.
- Đột phá trong khoa học và y tế: Đây là lĩnh vực chứng kiến nhiều ứng dụng ấn tượng. AI đang được dùng để:
- Phân tích dữ liệu sinh học phức tạp, ví dụ như dự đoán cấu trúc protein liên quan đến bệnh Alzheimer và Parkinson bằng công cụ RibbonFold (công bố tháng 4/2025).
- Đẩy nhanh quá trình nghiên cứu và khám phá thuốc mới, sàng lọc ứng viên thử nghiệm lâm sàng hiệu quả hơn.
- Hỗ trợ bác sĩ trong công việc hàng ngày như soạn thảo bệnh án, tóm tắt thông tin, đưa ra gợi ý chẩn đoán và cải thiện giao tiếp với bệnh nhân.
- Tích hợp vào doanh nghiệp và công việc: AI giúp tự động hóa các quy trình lặp lại, nâng cao năng suất làm việc, hỗ trợ ra quyết định dựa trên dữ liệu và cá nhân hóa trải nghiệm khách hàng. Việc tích hợp Generative AI vào các ứng dụng hàng ngày đang trở nên phổ biến.
- Các lĩnh vực khác: AI còn được ứng dụng trong giám sát môi trường (phát hiện cháy rừng qua vệ tinh), nông nghiệp thông minh, tối ưu hóa chuỗi cung ứng, và nhiều lĩnh vực khác.
4. Chính sách và vấn đề quản trị AI
Song song với sự phát triển công nghệ, các vấn đề về quản trị và chính sách đối với AI cũng nhận được nhiều sự quan tâm.
- Quy định tại Hoa Kỳ: Chính phủ Mỹ (qua Văn phòng Quản lý và Ngân sách – OMB) đã ban hành các hướng dẫn mới vào tháng 4/2025 nhằm thúc đẩy việc ứng dụng AI có trách nhiệm trong các cơ quan liên bang và tối ưu hóa quy trình mua sắm công nghệ AI.
- Xu hướng quốc tế: Liên minh Châu Âu đang lấy ý kiến cho chiến lược “AI trong Khoa học” và thúc đẩy hiểu biết về AI (AI Literacy). Các cơ quan quản lý tài chính như Ngân hàng Trung ương Anh cũng bắt đầu xem xét kỹ lưỡng các rủi ro và lợi ích của AI trong ngành tài chính.
5. Một số xu hướng đáng chú ý
Báo cáo AI Index 2025 của Stanford cũng chỉ ra một số xu hướng quan trọng:
- Ngành công nghiệp tiếp tục dẫn đầu trong việc phát triển các mô hình AI lớn và đáng chú ý.
- Nhu cầu tính toán cho việc huấn luyện AI tăng theo cấp số nhân, đặt ra thách thức về năng lượng và chi phí.
- Tuy nhiên, chi phí để người dùng cuối truy cập và sử dụng các dịch vụ AI lại có xu hướng giảm đáng kể.
- Số lượng bằng sáng chế liên quan đến AI tiếp tục tăng mạnh trên toàn cầu.
Lời kết
Trí tuệ nhân tạo đang trong giai đoạn phát triển vô cùng sôi động. Những tiến bộ liên tục về mô hình, phần cứng và ứng dụng đang mở ra những khả năng mới, đồng thời cũng đặt ra những câu hỏi quan trọng về đạo đức, quản trị và tác động xã hội. Việc cập nhật và hiểu rõ những diễn biến này là rất cần thiết để chúng ta có thể khai thác tối đa tiềm năng và định hướng tương lai của công nghệ mang tính cách mạng này.
Bài viết liên quan
- AI đang “nóng” lên nhanh chóng: Liệu các Trung tâm Dữ liệu có đủ sức “gánh”?
- NVIDIA DGX B300: Kiến tạo cho kỷ nguyên AI Factory thế hệ mới
- NVIDIA DGX Spark: Siêu máy tính AI ngay trên bàn làm việc của bạn
- AI Factory thế hệ mới với hệ thống DGX SuperPOD dựa trên Blackwell Ultra
- NVIDIA Blackwell Ultra: Mở ra kỷ nguyên Trí Tuệ Nhân Tạo lý luận